Babbersmolen Schiedam: de oudste stenen poldermolen van Nederland
Een kijkje bij de Babbersmolen in Schiedam
Ben je op zoek naar een uniek uitje in Nederland dat leuk is voor volwassenen en kinderen? Breng dan een bezoek aan de Babbersmolen in Schiedam. De Babbersmolen is een poldermolen uit 1710. Het is de oudste stenen poldermolen van Nederland en werd gebruikt om het overtollige water uit te slaan op de Poldervaart. Vandaag de dag kun je bij de Babbersmolen niet alleen de historie induiken, maar ook spelenderwijs veel leren over een klassiek staaltje watermanagement. Benieuwd? Lees dan snel verder om te ontdekken wat je allemaal kunt ervaren bij de Babbersmolen in Schiedam.
De Babbersmolen: de oudste stenen poldermolen van Nederland
We weten allemaal dat de molens in Nederland een stukje cultureel erfgoed zijn. Hollands glorie waar we als Nederlanders maar wat trots op zijn. Maar wat maakt nou juist de Babbersmolen zo speciaal?
Een authentieke poldermolen
De Babbersmolen is een authentieke poldermolen uit de achttiende eeuw, maar hij had al een eeuwenoude voorganger. Een poldermolen is een windmolen die water van een lager niveau naar een hoger niveau verplaatst. In het geval van de Babbersmolen was dit ter bemaling van de Babberspolder. De poldermolen heeft eeuwenlang het water beheerd van deze polder. De Babbersmolen is een voor Nederland unieke molen. Het is tot op heden de enige overgebleven poldermolen met een stelling. Het is bovendien de oudste nog bestaande stenen poldermolen van het land.
van grondzeiler naar stellingmolen
Poldermolens staan van oudsher in open polderlandschap en waren grondzeilers. Dit betekent dat de wieken tot vlak boven de grond draaiden en de molenaar de molen kon bedienen vanaf de molenwerf. Nadat in 1888 de spoorlijn tussen Rotterdam en Hoek van Holland werd aangelegd, moest de Babbersmolen noodgedwongen 3 meter verhoogd worden om voldoende wind te kunnen blijven vangen. De Babbersmolen werd toen voorzien van een balie (de stelling die er vandaag de dag nog steeds staat).
In 1897 werd het houten scheprad vervangen door een ijzeren scheprad. Een leuk weetje is dat de reclame van Quaker op de romp van de molen ook al dateert uit het begin van de twintigste eeuw (weliswaar nu gerestaureerd). Vanwege het voorbijgaande treinverkeer was de molen namelijk de ideale plek voor een reclame-uiting.
Een bezoek aan de molenaarswoning
Een bezoek aan de Babbersmolen staat gelijk aan een onderdompeling in historie. Wat de Babbersmolen dan ook super interessant maakt, is dat er in de molen een reconstructie is gemaakt van het leven in de jaren ’20. Het poldermolenaarsgezin leefde in die tijd letterlijk van wind, land en water. Ze waren dan ook volledig afhankelijk van de natuur. Het maalloon van een molenaar was lang niet voldoende om van te leven, dus hield het molenaarsgezin zichzelf in stand door gebruik te maken van alles om hen heen.
Naast windrecht had de molenaar bijvoorbeeld ook visrecht, dus werd er paling gevangen om te verkopen aan langskomende viskopers. Ook werd het wilgenhout uit de eigen wilgengriend gebruikt voor haardhout en om gereedschap van te maken. In het bijgebouwtje, ook wel Zomerhuis genoemd, bevond zich vroeger een stal voor enkele koeien. In de winter verbleven hier de koeien en in de zomer gebruikte het molenaarsgezin dit als extra woongedeelte. Hier werd bijvoorbeeld ook boter en kaas gemaakt. Er was ook een moestuin, er waren kippen, kleinvee en een eendenkooi.
De molenaarswoning
Terwijl je door de molen loopt, waan je je echt een beetje in de jaren ’20. Met name wanneer je de molenaarswoning aanschouwt met de bedstee, de lage tafels en kleine stoelen en de details als het antieke servies, de kledij en de Nieuwe Rotterdamsche Courant. Wat moet het leven in die tijd toch anders zijn geweest! Wij vonden het ontzettend fascinerend om zo kennis te maken het leven van een molenaar en zouden stiekem best wel even gebruik willen maken van een tijdmachine.
Het watereducatieproject de mini-Babberspolder
Naast de Babbersmolen bevindt zich de mini-Babberspolder, een educatieproject van de Schiedamse Molens. De Babbersmolen was tot 1955 actief als watergemaal. Toen werd dit overgenomen door andere elektrische gemalen in de omgeving. De mini-Babberspolder toont echter nog heel goed hoe het watermanagement eeuwenlang werd geregeld. Als bezoeker kun je de mini-polder met slootjes onder water laten lopen om hem vervolgens droog te malen met een groot houten scheprad. Het water wordt vervolgens verplaatst naar de mini-Poldervaart met werkende keersluizen. Vooral met kinderen is dit ontzettend leuk om te doen omdat ze zo op speelse wijze precies ervaren hoe de Nederlandse waterhuishouding heeft gewerkt.
Voorafgaand aan je bezoek
De Babbersmolen is van medio maart tot eind oktober elke zaterdag geopend van 11.00 tot 16.00 uur. Daarnaast worden er ook regelmatige leuke evenementen georganiseerd, zoals de Open Monumentendag. Die vindt dit jaar plaats op 11 september 2021 en is gratis. De entreeprijs op normale zaterdagen is €1,50 per persoon en €1,00 voor kinderen. Betaalde groepsbezoeken zijn in overleg ook op andere dagen mogelijk en tevens kun je het bijgebouw huren voor vergaderingen en workshops.
Adres: Schiedamsedijk 2a, 3117 HA Schiedam. Navigeren kun je het beste naar de Laan van Spieringshoek waar je een gratis parkeerplaats vindt.
